Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj, “Bapa Kemerdekaan” Malaysia, mengiktiraf pentingnya memupuk kerjasama di kalangan pelbagai kaum sebagai cara utama untuk mengatasi cabaran politik. Anak ketujuh Sultan Kedah ke-25, Sultan Abdul Hamid Halim Shah, dan Che ‘Menjalara, Tunku telah bertanding – dan menang – pemilihan Presiden Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) pada tahun 1951. Sebagai Presiden UMNO, beliau menubuhkan sebuah gabungan politik dengan kaum Cina dan India, mengakibatkan kelahiran gabungan yang kini dikenali sebagai Barisan Nasional (Barisan Nasional). Tunku telah mengetuai perundingan untuk kemerdekaan, dan pada 31 Ogos 1957, Persekutuan Tanah Melayu mengisytiharkan kemerdekaannya dari kerajaan British, tanpa sebarang pertumpahan darah. Tunku juga telah mencadangkan penubuhan Malaysia yang terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu, Singapura (yang kemudiannya keluar pada tahun 1965), Sabah, dan Sarawak, yang ditubuhkan pada 16 September 1963. Sebagai ketua kerajaan, Tunku memberi pengiktirafan kepada agama Islam sebagai agama rasmi. Beliau berperanan penting dalam penubuhan Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) pada tahun 1969, di mana beliau dilantik sebagai Setiausaha Agungnya yang pertama. Pencapaian terbesar Tunku Abdul Rahman mungkin adalah pada pemupukan semangat kegenegaraan dan kebanggan rakyat Malaysia.

Tunku dilahirkan pada 8 Februari 1903 di Alor Setar, ibu negeri Kedah. Beliau adalah putera ketujuh Sultan Abdul Hamid Shah, Sultan Kedah ke-25, dan Che Manjalara. Tunku menerima pendidikan awal di Sekolah Debsurin, Bangkok, dan Penang Free School, di mana beliau merupakan seorang murid yang pintar yang berminat kepada sukan. Di atas biasiswa Kerajaan Kedah, beliau melanjutkan pelajaran ke St Catherine’s College, Cambridge University, di mana beliau menerima Ijazah Sarjana Muda (BA) dalam bidang undang-undang dan sejarah pada tahun 1925. Pengalaman menghadapi diskriminasi kaum dengan pentadbiran kolej memperhebatkan keyakinan beliau untuk menegakkan kesaksamaan dan membakar keinginan untuk memerdekakan tanah airnya dari penjajahan British. Kepimpinan Tunku terserlah di England apabila beliau menubuhkan Kesatuan Melayu Great Britain (Malay Association of Great Britain) setelah menyedari pelajar Melayu tidak diwakili oleh mana-mana organisasi. Beliau menjadi setiausaha pertama persatuan itu. Selepas pulang ke Malaya, beliau menyertai Perkhidmatan Awam Kedah sebagai kadet di Pejabat Penasihat Undang-Undang, dan kemudian sebagai pegawai daerah di Kedah. Dia tidak disenangi oleh beberapa pegawai British disebabkan kecenderungannya memperkenalkan reformasi dalam usaha untuk meningkatkan taraf hidup rakyat Melayu. Tunku kemudiannya kembali ke England untuk melanjutkan pelajarannya. Bagaimanapun, pengajiannya di Inner Temple, London, tergendala apabila tercetusnya Perang Dunia Kedua. Beliau pulang ke Malaya dan melanjutkan pelajarannya lapan tahun kemudian. Tunku pulang sebagai “barrister” pada tahun 1949. Kesedaran politik dan persahabatan yang dijalinkan semasa di England membawa kepada pemilihan Tunku sebagai Pengerusi Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) sejurus selepas kembali. Pada 26 Ogos 1951, Tunku menjadi Presiden UMNO menggantikan Dato ‘Onn Jaafar. Beliau mengembara ke seluruh negara untuk bertemu rakyat dari pelbagai lapisan masyarakat untuk menjalinkan perpaduan, terutamanya di antara kaum. Usaha beliau dalam mengatasi masalah politik negara dengan kerjasama antara pelbagai kumpulan etnik menyaksikan kelahiran Parti Perikatan pada tahun 1955.

Di bawah kepimpinannya, Parti Perikatan memenangi pilihan raya pertama negara pada Julai 1955. Tunku kemudiannya dilantik sebagai Ketua Menteri dan Menteri Dalam Negeri.

Pada tahun 1956, beliau mengetuai misi ke London untuk perbincangan dengan kerajaan British mengenai kemerdekaan untuk Tanah Melayu. Pertemuan itu mengakibatkan pemeteraian Perjanjian Merdeka di Lancaster House di London pada 8 Februari 1956, yang membawa kepada kemerdekaan Malaya pada 31 Ogos 1957. Tunku dilantik sebagai Perdana Menteri pertama Malaya, dan memimpin Perikatan untuk kemenangan pada pilihan raya umum 1959, 1964 dan 1969. Pada tahun 1961, Tunku Abdul Rahman mencadangkan gabungan Persekutuan Tanah Melayu bersama Singapura, Brunei, Sabah, dan Sarawak bagi menubuhkan Malaysia. Pada 16 September 1963, Malaysia berjaya ditubuhkan, terdiri daripada Malaya, Singapura, Sabah, dan Sarawak. Di atas perbezaan politik, Singapura menarik diri dari Malaysia pada tahun 1965. Tunku Abdul Rahman menjadi Perdana Menteri pertama Persekutuan Tanah Melayu dari 1957 hingga 1963, dan Perdana Menteri Malaysia dari tahun 1963 hingga 1970. Beliau berminat dalam bola sepak dan perlumbaan kuda. Di atas inisiatifnya, “Pesta Bola Merdeka” dilangsungkan pada tahun 1957 dan beliau adalah Presiden pertama Konfederasi Sepak Bola Asia (AFC). “Whatever the sport, I was a very keen sportsman. I have always been an outdoors man, a lover of all the wild things in life,” kata beliau. Tunku telah berkahwin sebanyak tiga kali. Dengan isteri pertamanya, Meriam Chong, Tunku dianugerahkan dua anak: Tunku Khadijah dan Tunku Ahmad Nerang. Namun, Meriam Chong meninggal dunia akibat jangkitan malaria selepas melahirkan Tunku Nerang. Tunku kemudian berkahwin dengan bekas tuan rumahnya di London, Violet Coulson. Perkahwinan Tunku dengan Violet tidak direstui keluarga, dan mereka bercerai selepas lebih kurang dua tahun. Pada tahun 1939, Tunku berkahwin dengan Tun Sharifah Rodziah, adik perempuan Syed Omar Barakbah, teman kuliah Tunku ketika dia belajar di London. Tunku dan Tun Sharifah tidak mempunyai anak bersama, tetapi mereka mengambil tiga orang anak angkat: Faridah, Sulaiman, dan Mariam.

Pada usia 87 tahun, Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj telah meninggal dunia di Hospital Besar Kuala Lumpur, pada 6 Disember 1990. Jenazah beliau telah diberi penghormatan terakhir oleh orang ramai di Bangunan Parlimen, Kuala Lumpur, sebelum diterbangkan ke Alor Setar. Setibanya di Kedah, jenazah Allahyarham Tunku Abdul Rahman diberi penghormatan terakhir oleh Sultan dan Sultanah Kedah di Balai Besar, sebelum dikebumikan di Makam Diraja, Alor Setar. Pemergiannya merupakan suatu kehilangan yang besar dan jasanya sentiasa dikenang oleh rakyat Malaysia.

Pada tahun 1951, Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Presiden UMNO menggantikan Dato’ Onn Jaafar. Tunku Abdul Rahman Putra telah menggunakan diplomasi untuk menyatukan kaum di Malaysia. Bagi mencapai matlamat tersebut, beliau telah mendapatkan keyakinan pihak British dengan melantik beberapa orang tokoh di kalangan masyarakat Cina dan India untuk turut sama mentadbir negara. Pada Pilihanraya Perbandaran Kuala Lumpur pada tahun 1952, UMNO buat kali pertamanya bekerjasama dengan parti MCA (Malayan Chinese Association) untuk bertanding dalam pilihanraya tersebut. Gabungan UMNO-MCA berjaya menumpaskan parti Dato’ Ona Jaafar, the Independence of Malaya Party (IMP). UMNO-MCA memenangi 11 daripada 12 kerusi yang ditandingkan. Dengan kejayaan ini, MIC turut serta dalam gabungan tidak rasmi UMNO-MCA pada tahun 1954. Pada Pilihanraya Umum 1955, gabungan UMNO-MCA-MIC diperkembangkan ke seluruh Malaya, menandakan kelahiran Parti Perikatan (National Alliance). Perikatan berjaya memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan di atas janji untuk menuntut kemerdekaan bagi Persekutuan Tanah Melayu. Tunku Abdul Rahman dilantik sebagai Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu. Pada pukul 12 malam, 31 Ogos 1957, bendera Union Jack diturunkan di Dataran Merdeka, dan bendera Persekutuan Tanah Melayu (Federation of Malaya atau Malaya) dinaikkan di hadapan dua puluh ribu rakyat Malaya, menandakan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu. Tunku Abdul Rahman dilantik sebagai Perdana Menteri Malaya pertama. Sebagai Perdana Menteri, Tunku mengutamakan pembangunan infrastruktur, pendidikan, pembangunan luar bandar dan pertanian. Pada tahun 1961, Tunku Abdul Rahman mencadangkan gabungan Persekutuan Tanah Melayu bersama Singapura, Brunei, Sabah, dan Sarawak bagi menubuhkan Malaysia. Pada 16 September 1963, Malaysia berjaya ditubuhkan, terdiri daripada Malaya, Singapura, Sabah, dan Sarawak. Di atas perbezaan politik, Singapura menarik diri dari Malaysia pada tahun 1965.

Kemerdekaan Tunku Abdul Rahman Putra telah mengetuai usaha-usaha UMNO dan kemudiannya Parti Perikatan untuk berbincang dengan pihak kerajaan British berkenaan kemerdekaan Tanah Melayu. Usaha beliau akhirnya membuahkan hasil dengan “Perjanjian Kemerdekaan” (Independence of Malaya Agreement) yang ditandatangani oleh pihak Malaya dan kerajaan British di Lancaster House, London pada 8 Februari 1956. Perjanjian itu menetapkan tarikh kemerdekaan Tanah Melayu sebagai 31 Ogos 1957. Perpaduan Tunku telah berjaya mewujudkan kerjasama politik melalui Parti Perikatan yang menggabungkan UMNO bersama MCA pada tahun 1952, diikuti dengan MIC pada tahun 1954. Kerjasama politik ini telah menyumbangkan kepada perpaduan kaum di negara majmuk yang baru merdeka, di mana setiap kaum diwakili di peringkat Karajaan Pusat. Keamanan Negara Malaya menghadapi musuh dalaman yang kuat dalam bentuk Parti Komunis Malaya (PKM) yang diketuai oleh Chin Peng. Darurat diisytiharkan pada tahun 1948 berikutan pembunuhan tiga pengurus estet berkerakyatan British oleh PKM. Pada tahun 1951, PKM membunuh Sir Henry Gurney, Gabenor Malaya. Pelbagai usaha dijalankan bagi mengalahkan ancaman komunis termasuk mengenakan gencatan senjata, mengharamkan PKM, dan memindahkan penduduk Cina ke kampung-kampung baru untuk mengelakkan mereka daripada digunakan oleh pihak komunis. Pada 24 Disember 1955, satu perjumpaan telah diadakan dengan pihak PKM di Baling, Kedah. Perjumpaan tersebut diketuai oleh Tunku Abdul Rahman dan juga disertai oleh Tun Tan Cheng Lock selaku Presiden MCA dan David Marshall selaku Ketua Menteri Singapura. Manakala pihak PKM diwakili Chin Peng sebagai ketua perwakilan, Rashid Maidin, dan Chen Tian. Rundingan gagal di atas kekerasan PKM untuk diiktirafkan sebagai parti politik, suatu permintaan yang ditolak oleh Tunku Abdul Rahman. Chin Peng tidak dibenarkan pulang ke Malaya, dan darurat berakhir pada 31 Julai 1960 setelah kerajaan berjaya mematahkan PKM. Perhubungan Antarabangsa Dasar luar negara adalah penting dalam usaha menjalinkan persahabatan dan kerjasama serantau dan negara-negara luar. Tunku Abdul Rahman Putra telah mengamalkan piagam Bangsa-bangsa Bersatu bagi memelihara keamanan dunia secara bersama. Beliau juga telah meletakkan Malaysia sebagai sebuah negara yang berkecuali. Antara penyertaan antarabangsa Malaysia adalah Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), Pertubuhan Komanwel, ILO (Pertubuhan Buruh Antarabangsa), UNESCO (Pertubuhan Pelajaran, Sains & Kebudayaan Bangsa-bangsa Bersatu), dan Pertubuhan Negara-negara Berkecuali. Beliau juga telah mencadangkan penubuhan Pertubuhan Kerjasama Islam atau OIC (Organisation of Islamic Cooperation) dan telah dilantik sebagai Setiausaha Agung yang pertama bagi Pertubuhan tersebut. AL –FATIHAH